Καίσαρας Βοργίας,η ενσάρκωση του Μακιαβελισμού

Βλέποντας την αξιόλογη σειρά “οι Βοργίες” και έχοντας ενασχοληθεί σε προηγούμενο άρθρο και με τον Ηγεμόνα του Μακιαβέλι λέω να σταθώ  στον άνθρωπο που ίσως  συγκέντρωνε  πάνω του τα παραπάνω στοιχεία που περιγράφει στο βιβλίο του τον  Καίσαρα Βοργία.

Ο Καίσαρας Βοργίας αναφέρεται ουκ ολίγες φόρες στον Ηγεμόνα σαν παράδειγμα προς μίμηση και λαμβάνοντας υπόψη ότι συγγραφέας και Καίσαρας γνωρίστηκαν και προσωπικά μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ήταν ένα  είδος πρότυπου ηγεμόνα για τον διπλωμάτη από την Φλωρεντία και  αποτέλεσε και πηγή έμπνευσης.
Ο Μακιαβέλι, τον χρησιμοποίησε ως πρότυπο του Ηγεμόνα, λόγω της αποφασιστικότητάς του, του καιροσκοπισμού του, της ταχείας ικανότητας εκτέλεσης, της έλλειψης ενδοιασμών. Ο Καίσαρας Βοργίας νόθος γιος του διασήμου για τον νεποτισμό ,την ανηθικότητα και τον αδίστακτο χαρακτήρα του ανά το παγκόσμιο πάπα Αλέξανδρου ΣΤ ή κατά κόσμο Ροδρίγκο Βοργία έγινε ή μάλλον διορίστηκε καρδινάλιος από τον πατέρα του μόλις αυτός κέρδισε το παπικό αξίωμα δωροδοκώντας ένα μεγάλο μέρος του κονκλαβίου των  Καρδιναλιων. Βλέπετε οι Βοργίες ήταν πάμπλουτοι και είχαν στην κατοχή τους  πλούσια μοναστήρια και εκτάσεις στην Ισπανία (κυρίως Βαλένθια) και Πορτογαλία .Έτσι όταν ανέβηκε στον παπικό θρόνο ο Ροντρίγκο ως  Αλέξανδρος ΣΤ το πρώτο πράγμα που φρόντισε να κάνει ήταν να διορίσει σαν καρδινάλιο τον Καίσαρα (εντάσσεται σε μία γενικότερη προσπάθεια να ελέγξει το Κολλέγιο των Καρδιναλίων διορίζοντας  δώδεκα νέους καρδινάλιους, ένας εκ των οποίων και ο Καίσαρας ετών τότε 18 ).Ο Καίσαρας  θα ασκούσε και χρέη προσωπικού σύμβουλου.

Ο Αλέξανδρος διόρισε επίσης  σαν διοικητή των παπικών στρατευμάτων των δεύτερο γιο του Χουάν .Την διαβόητη κόρη του Λουκρητία Βοργία την πάντρευε κατά το δοκούν για να συνάψει συμμαχίες με σημαίνοντες ηγεμόνες της εποχής(πχ Τζιοβάνι Σφόρτσα, ηγεμόνα του Πέζαρο).

 Αλλά ο Καίσαρας Βοργίας ποτέ δεν είχε ενδιαφέρον για τα εκκλησιαστικά αξιώματα ,είχε άλλες βλέψεις και πιο συγκεκριμένα ήθελε να αναλάβει το παπικό στράτευμα και να δημιουργήσει ένα είδος κράτους-πριγκηπάτου στην κεντρική Ιταλία. H μεγάλη ευκαιρία να βάλει σε εφαρμογή τα σχέδιά του για την απόκτηση εγκόσμιας εξουσίας τού δόθηκε το 1497 με τη δολοφονία του αδελφού του Χουάν. Κυκλοφόρησε τότε ευρύτατα η φήμη ότι στη δολοφονία είχε συνεργήσει και ο Καίσαρας.
Παρόλα αυτά σαν ηγέτης ο Καίσαρας και ειδικότερα δε όταν ανέλαβε την διοίκηση του παπικού στρατού μετά την δολοφονία του αδελφού του (υπάρχουν όπως προείπαμε ισχυρές ενδείξεις να κρύβεται αυτός πίσω από την δολοφονία ) έδειξε μεγάλες ικανότητες και κατάφερε σε μικρό χρονικό διάστημα  να πετύχει μια σειρά νικών που είχαν ως αποτέλεσμα την κατάληψη περιοχών της Κεντρικής Ιταλίας. Ήταν αδίστακτος και δεν απέφευγε ούτε το έγκλημα για να επιτύχει τα σχέδιά του. Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα θα λέγαμε ήταν η φράση που χαρακτηρίζει τον Καίσαρα αλλά και την οικογένεια Βοργία εν γένει.

Μάλιστα για τον λόγο αυτό και σε αναζήτηση συμμαχιών  παντρεύτηκε την πριγκίπισσα Καρλόττα Ντ'Αλμπρέ, αδερφή του βασιλιά της Ναβάρρα και συμμάχησε με τον Γάλλο βασιλιά Λουδοβίκο τον ΙΒ’, που του έδωσε το δουκάτο του Valentinois, θελκτικό στον Καίσαρα γιατί μπορούσε να ξαναχρησιμοποιήσει το προσωνύμιο Valentino, με το οποίο ήταν γνωστός όταν ήταν αρχιεπίσκοπος στη Βαλένθια. Ο Λουδοβίκος του υποσχέθηκε επίσης να τον υποστηρίξει  στις στρατιωτικές του επιχειρήσεις. Ακόμη κι αν ο βασιλιάς της Γαλλίας τού διασφάλιζε την πολιτική στήριξη, ο Valentino είχε ανάγκη από πολλά χρήματα για το στρατό του. Σ' αυτό του το πρόβλημα τον βοήθησε ο πατέρας του  πουλώντας δώδεκα τίτλους καρδιναλίων. Η τιμή στην οποία πληρώθηκαν ήταν αρκετά ψηλή έτσι ώστε να επιτρέψει το ξεκίνημα της στρατιωτικής επιχείρησης του γιου του.
Χρησιμοποιώντας τα γαλλικά στρατεύματα (σαν επικουρικές δυνάμεις όπως λέει και ο Μακιαβέλι )ο  Καίσαρας κατέλαβε πρώτα το Πέζαρο, την Τσέζενα και το Ρίμινι, και αργότερα τη Φαέντσα, το Ουρμπίνο  τη Σενιγκάλια και το Φορλί .Μάλιστα στην Σενιγκάλια ο Καίσαρας Βοργίας διέπραξε  το διασημότερο από τα εγκλήματα που αποδίδονται στην σταδιοδρομία του. Φάνηκε υποχωρητικός και συμφιλιωτικός απέναντι σε συνωμότες και τους κάλεσε να συναντηθούν μαζί του στη Σενιγκάλια για να συζητήσουν. H συνάντηση ήταν παγίδα και ο Βοργίας κατέσφαξε τους συνωμότες. Το περιστατικό αναφέρεται στον Ηγεμόνα Ύστερα από όλες αυτές τις πολεμικές επιχειρήσεις έλαβε από τον πάπα-πατέρα του τον τίτλο του «Δούκα της Ρωμάνια». Μάλιστα ο Μακιαβέλι αναφέρει ότι ο Καίσαρας έκανε ήταν δυνατόν και ότι πρέπει να κάνει ένας συνετός και ικανός άνθρωπος για να ριζώσει σε εκείνες τις χώρες που η τύχη και τα όπλα άλλων του τα είχαν παραχωρήσει (ΚΕΦ Ζ).

Επίσης αναφέρει στο ίδιο κεφάλαιο ότι όταν κατέλαβε αυτές τις περιοχές ο Καίσαρας θέλησε να μην στηρίζεται πλέον στα όπλα (στρατό) και την τύχη άλλων και το πρώτο πράγμα που έκανε  ήταν να εξασθενίσει την δύναμη των αντιπάλων  φατριών της Ρώμης. Επίσης στο κεφάλαιο ΙΓ ο Μακιαβέλι αναφέρει τον Καίσαρα σαν παράδειγμα ηγέτη  που ξέρει να επιλεγεί τα κατάλληλα στρατευματα.Πραγματι ο Καίσαρας είχε χρησιμοποιήσει τα επικουρικά στρατεύματα για να κατακτήσει τις περιοχές αυτές αλλά είχε την οξυδέρκεια να αντιληφθεί γρήγορα την επικινδυνότητα τους και στράφηκε στον μισθοφορικό στρατό που εμπεριέχει μικρότερο κίνδυνο. Αργότερα τον διάλυσε και αυτό τον στρατό και οργάνωσε δικό του ώστε να νικά ή να χάνει με τις δικές του δυνάμεις (ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΓ)
 Ο Καίσαρας μάλιστα οργάνωσε τη δολοφονία του δούκα του Μπισέλιε, δεύτερου συζύγου της αδελφής του Λουκρητίας, πράξη πάντως που φαίνεται να είχε ως κίνητρο την προσωπική εκδίκηση και όχι πολιτικές διαφορές.(πρέπει να αναφέρουμε ότι  φήμες τις εποχής αναφέρουν ότι ο Καίσαρας είχε ερωτικές σχέσεις με την Λουκρητία)
Το τελικό ζητούμενο των Βοργία ήταν να μεταβάλουν το Παπικό Κράτος σε ένα κράτος λαϊκό κάτω από τη δική τους επιρροή, αποσπώντας το από τη νόμιμη δικαιοδοσία του πάπα και αρχίζοντας μια δυναστεία. Με άλλα λόγια προσέβλεπαν στην απόδοση κοσμικού χαρακτήρα στο Παπικό Κράτος χρησιμοποιώντας το παπικό χρήμα.
Τον Αύγουστο του 1503 πέθανε ξαφνικά ο πάπας Αλέξανδρος. Χωρίς την προστασία του πατέρα του και στερημένος του παπικού χρήματος ο Καίσαρας είδε την τύχη του να παίρνει ραγδαία την κατιούσα. Ο νέος πάπας Ιούλιος B' (πριν την εκλογή του ήταν γνωστός σαν καρδινάλιος Τζουλιάνο ντε λα Ρόβερε ) ήταν ορκισμένος εχθρός της οικογένειας Βοργία.Μαλιστα ο Μακιαβέλι του το καταλογίζει σαν το μοναδικό του λάθος ότι δηλαδή δεν αντιτάχτηκε στην εκλογή κάποιου που είχε θανάσιμες διαφορές με την οικογένεια του .Ο Τζουλιάνο ντε λα Ροβέρε  φέρθηκε έξυπνα και αν και εχθρός των Βοργιών κατάφερε να  πάρει την υποστήριξη των καρδινάλιων τους για να εκλεγεί αφού υποσχέθηκε στον Καίσαρα την αναγνώριση του κράτους της Ρωμάνια και την θέση του σημαιοφόρου της εκκλησιας.Εκλελεγμενος πάπας ον αθέτησε τις υποσχέσεις αυτές και δεν αναγνώρισε τον τίτλο του Καίσαρα ως δούκα της Ρωμάνια και κατ' απαίτησή του οι εκτοπισμένοι ηγεμόνες άρχισαν να ανακτούν τις πόλεις τους, που τις είχε καταλάβει ο Βοργίας. Επί ένα εξάμηνο ο Βοργίας έμεινε κρατούμενος του πάπα ώσπου το 1504 παραδόθηκε στον Φερδινάνδο B' της Ισπανίας, ο οποίος τον φυλάκισε. Το 1506 ο Βοργίας δραπέτευσε και κατέφυγε στον κουνιάδο του βασιλιά της Ναβάρας, στην υπηρεσία του οποίου σκοτώθηκε πολεμώντας κατά την πολιορκία μιας πόλης που είχε εξεγερθεί.Αναμφίβολα θα μείνει στην ιστορία σαν μια σκοτεινή αλλά παράλληλα ενδιαφέρουσα προσωπικότητα που ζωντανεύει στις σελίδες του Ηγεμόνα.




ΑΝΑΦΟΡΕΣ

ο Ηγεμόνας (Μακιαβέλι)
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AC%CF%80%CE%B1%CF%82_%CE%91%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%A3%CE%A4%CE%84
http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=155087
http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=157000

ΠΕΤΡΟΣ Ο Α

Πρόκειται για τον πιο αξιόλογο βασιλιά της Κύπρου,από την δυναστεία των Λουζινιάν. Ως αρχηγός διακρίθηκε για την στρατιωτική του ιδιοφυΐα και για τις παράτολμες πολεμικές επιχειρήσεις του αλλά και για την αυταρχικότητα του . Εδώ να σημειώσουμε ότι η οικογένεια των Λουζινιάν  ήταν και επίτιμοι βασιλιάδες της Ιερουσαλήμ, λόγω του ότι ο τελευταίος Χριστιανός βασιλιάς της Ιερουσαλήμ ήταν ο Γκυ ντε Λουζινιάν, και όταν έχασε την μάχη του Χαττίν από τους Σαρακηνούς και πιάστηκε και αιχμάλωτος από τον βασιλιά τους Σαλαδίνο ουσιαστικά έχασε και την Άγια Πόλη(το γεγονός αποτυπώνεται στην ταινία Kingdom of Heaven) . 

Τότε ήρθε στην Κύπρο  και από αυτόν ξεκινά η δυναστεία των Λουζινιάν στην Κυπρο.Ο Πέτρος ο Α τώρα, ήταν γιος του Ούγου του Δ  και έγινε βασιλιάς της νήσου τον Απρίλιο του 1359(η στέψη έγινε στην Αμμόχωστο).  Ο Λεόντιος Μαχαιράς ,ο γνωστός χρονικογράφος της εποχής εκείνης αφιερώνει ένα αρκετά μεγάλο μέρος του Χρονικού του  στα γεγονότα της δεκαετίας κατά την οποία βασίλεψε ο Πέτρος Α' (1359-1369). Σε σχετικά νεαρή ηλικία ο Πέτρος νυμφεύτηκε την ευγενή Εχίβη ντε Μοντφόρτ, η οποία όμως δεν έζησε πολύ. Μετά το θάνατό της, νυμφεύτηκε το 1353 μια δυναμική Ισπανίδα την Ελεονόρα της Αραγονίας. Μαζί της απέκτησε τρία παιδιά: τον Πέτρο τον Β, αργότερα βασιλιά της Κύπρου (1369- 1382), ένα δεύτερο παιδί που δε σώθηκε το όνομά του και τη Μαργαρίτα. Ο Πέτρος και ο ικανότατος καγκελάριος του Φίλιππος ντε Μεζιε είχαν στον μυαλό τους την σύσταση κάποιας σταυροφορίας με άλλους Ευρωπαίους με σκοπό την ανάκτηση των χριστιανικών εδαφών της Παλαιστίνης .Η Κύπρος άλλωστε ήταν η πιο κοντινή χριστιανική χώρα πλέον στους Άγιους Τόπους, ένα είδος το "προκεχωρημένου φυλακίου" των χριστιανικών δυτικών δυνάμεων στην Ανατολή, μετά την εκδίωξη των Λατίνων από την Παλαιστίνη τον προηγούμενο αιώνα. Στο μεταξύ, ο βασιλιάς Πέτρος αντιμετώπιζε ακόμη σοβαρό πρόβλημα αναγνώρισής του ως κατόχου του θρόνου της Κύπρου, αφού ο αντεκδικητής ανεψιός του, Ούγος, είχε προσφύγει στον Πάπα, υποστηριζόμενος κι από το βασιλιά της Γαλλίας. Στο τέλος του Οκτωβρίου του 1362 αναχώρησε από την Πάφο για τη Ρόδο και τη Βενετία, όπου έγινε δεκτός με τιμές. Τελικά πήγε στην Αβινιόν, έδρα των Παπών εκείνη την περίοδο, και παρουσιάστηκε στον Πάπα Ιννοκέντιο ΣΤ'. Εκεί, παρουσιάστηκε κι ο αντεκδικητής του θρόνου της Κύπρου και τελικά η διαφορά επιλύθηκε: ο Πέτρος αναγνωρίστηκε ως βασιλιάς κι ο Ούγος εξασφάλισε ένα υψηλό ετήσιο επίδομα.

Ο Πέτρος, επωφελούμενος από το ταξίδι του αυτό στην Ευρώπη, γνωστοποίησε στις αυλές τις Ευρώπης τα σχέδια του για μια σταυροφορία και προσπάθησε να πείσει τους ισχυρούς ηγεμόνες της να τον ενισχύσουν σε αυτό του το εγχείρημα.Ο βασιλιάς της Γαλλίας μάλιστα Ιωάννης  ο Β του  έδωσε την υπόσχεση να συμπράξει μαζί του . Ο Πέτρος  ανάλωσε περί τα τρία χρόνια σε περιοδείες  για τον ίδιο λόγο σε όλες τις χριστιανικές αυλές τις Ευρώπης από το Λονδίνο μέχρι την Βιέννη και την Κρακοβία  την Γένοβα, την Βενετία,την παπική αυλή στην Αβινιόν ,το Μιλάνο. Παντού απέσπασε αόριστες υποσχέσεις περί βοήθειας .Το 1365  ο στρατός του Πέτρου αριθμούσε  περίπου 10000 στρατιώτες και 1400 ιππείς. Με αυτό τον στρατό τον Οκτώβριο του ιδίου έτους κατάπληξε όλο τον κόσμο όταν κατέλαβε την Αλεξάνδρεια.

Κατάληψη της Αλεξάνδρειας

Πριν ακόμη επιστρέψει στην Κύπρο, ο βασιλιάς πληροφορήθηκε ότι οι Μωαμεθανοί της Αιγύπτου σχεδίαζαν να οργανώσουν επίθεση κατά της Κύπρου και ακολουθώντας την τακτική να επιτίθεται πρώτος, ο Πέτρος σπό τη Βενετία, όπου βρισκόταν, διαμήνυσε να συγκεντρωθεί ο στόλος του στη Ρόδο (Οκτώβριος του 1365) μαζί με το στράτευμα. Πράγματι, στη Ρόδο συγκεντρώθηκαν τα κυπριακά καράβια, ενώ ο Πέτρος έφερε μαζί του από την Ιταλία 16 γαλέρες που είχε εξασφαλίσει.. Τελικά, συγκεντρώθηκε ένας στόλος από 165 καράβια. Παρά τις διάφορες αντιδράσεις από την Ευρώπη κι από την ίδια την Κύπρο, επειδή Ευρωπαίοι όπως οι Βενετοί, είχαν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα εξαιτίας των εμπορικών δραστηριοτήτων τους με την Αίγυπτο, ο Πέτρος έπλευσε με το στρατό του κι έφτασε στην Αλεξάνδρεια στις 9 Οκτωβρίου. Ο αιφνιδιασμός του εχθρού ήταν  απόλυτος , με αποτέλεσμα η Αλεξάνδρεια να καταληφθεί το απόγευμα της επόμενης ημέρας, 10 Οκτωβρίου του 1365.

Παρόλα αυτά η Αλεξάνδρεια αν και εύκολα καταλείφθηκε ήταν δύσκολο να διατηρηθεί λόγω έλλειψης άλλων ενισχύσεων .

Έτσι ο Πέτρος  την κράτησε για λίγες μέρες και αφού την λεηλάτησε, την εγκατέλειψε τελικά κι επέστρεψε στην Κύπρο, ύστερα από απουσία τριών περίπου χρόνων.Μαλιστα ένας Άραβας παρατηρητής της εποχής αναφέρει ότι 70 πλοία γεμάτα λάφυρα κίνησαν για Κύπρο. Παρόλα αυτά  το κατόρθωμά του να αλώσει την Αλεξάνδρεια εντυπωσίασε ιδιαίτερα τους ηγεμόνες της Ευρώπης, οι οποίοι ο ένας μετά τον άλλο διαμήνυσαν τώρα στο βασιλιά της Κύπρου ότι θα τον ενίσχυαν με στρατιωτικές δυνάμεις για να συνεχίσει τον πόλεμο κατά των Μωαμεθανών.Ο Πέτρος πράγματι συνέχισε τις επιχειρήσεις του εναντίον των Μουσουλμάνων σημειώνοντας ανάλογου εύρους επιτυχίες όπως για παράδειγμα λεηλασία της Τρίπολης και άλλων πόλεων κατά μήκος της συριακής ακτής . 

Ο Πέτρος προσπάθησε να συνδυάσει τις στρατιωτικές του επιτυχίες με εμπορική πολιτική  και το 1367 άρχισε διαπραγματεύσεις για μια συνθήκη με τους Μαμελουκους.

Χάρις στα εμπορικά συμφέροντα των Ευρωπαίων και με τη μεσολάβηση των Βενετών, αφού ματαιώθηκε κι η πανευρωπαϊκή εκστρατεία, ο βασιλιάς Πέτρος αποδέχτηκε την πρόταση (των Βενετών) να υπογράψει συνθήκη ειρήνης με το σουλτάνο. Για όλα αυτά τα ταξίδια και τους πολέμους του, ο Πέτρος χρειαζόταν τεράστια ποσά χρημάτων. Αν και τα έσοδα του κράτους ήταν πολλά, ωστόσο χρηματοδοτήθηκε κι από αλλού, ενώ μέρος των εξόδων για τις εκστρατείες επωμίζονταν οι ευγενείς του. Προκειμένου όμως να βρει κι άλλα χρήματα, αναφέρεται ότι παραχώρησε σε Κυπρίους δουλοπάροικους το δικαίωμα να εξαγοράζουν την ελευθερία τους έναντι ποσού χρημάτων. Από το μέτρο αυτό ωφελήθηκαν πολλοί Κύπριοι. Επίσης αρκετά χρήματα εξασφάλισε από τα λάφυρα των πετυχημένων εκστρατειών του.

Ο Πέτρος έκοψε και διάφορα νομίσματα, κυρίως αργυρά γρόσα και ημίγροσσα. Στη μπροστινή όψη τους ο βασιλιάς εικονίζεται να κάθεται στο θρόνο με τους θυρεούς του, κρατώντας ξίφος στο δεξί του χέρι και σφαίρα με σταυρό στο αριστερό. Στην πίσω όψη είναι αποτυπωμένος ο σταυρός των Ιεροσολύμων.

Όπως αφηγείται ο Λεόντιος Μαχαιράς, ο βασιλιάς Πέτρος είχε παθολογική αγάπη προς τη σύζυγό του, τη βασίλισσα Ελεονόρα. Ο έρωτάς του όμως προς τη σύζυγό του δεν τον εμπόδιζε να έχει και ερωτικές σχέσεις με άλλες γυναίκες, μάλιστα και δυο ή τρεις ταυτόχρονα. Η γνωστότερη από τις ερωμένες του ήταν η Ιωάννα ντ' Αλεμάν χήρα του Ιωάννη ντε Μοντολίφ της Χούλου,, της οποίας η σχέση με το βασιλιά και η αντιπαράθεση με τη βασίλισσα πιστεύεται ότι αποτέλεσαν το θέμα του γνωστού μεσαιωνικού κυπριακού ποιήματος της Αροδαφνούσας. Η Ελεονόρα όταν έμαθε για την σχέση αυτή και εκμεταλλευομένη την απουσία του Πέτρου ξέσπασε στην  Ιωάννα Ντ Αλεμαν  την εκδικητική μανία της την οποία βασάνισε και φυλάκισε. Μάλιστα για να την  αναγκάσει να ρίξει το βρέφος που είχε στα σπλάχνα της έβαλε πάνω στην κοιλία της ένα πέτρινο χειρόμυλο.

Ο έρωτας του Πέτρου με την ευγενή Ιωάννα Ντ Αλεμαν ενέπνευσαν διαφόρους  συγχρόνους ποιητές και θεατρικούς συγγραφείς του καιρού μας. Μάλιστα πριν 15 -20 χρόνια θυμάμαι και μια αρκετά  καλή σειρά εποχής του ΡΙΚ για τον Πέτρο τον Α με τον Νίκο Χαραλάμπους στον ομώνυμο ρόλο και την Αννίτα Σαντοριναίου στον ρόλο της Ελεονόρας

Ο  χαρακτήρας του Πέτρου τον οδήγησε επανειλημμένα σε σύγκρουση με ευγενείς του βασιλείου του, μερικούς από τους οποίους τιμώρησε ιδιαίτερα σκληρά για ασήμαντες αιτίες. Οι ευγενείς αυτοί δυσανασχετούσαν λόγω του αυταρχικού του ύφους και των στρατιωτικών του δαπανών.

Εκεί όμως που τελικά βρέθηκε ο βασιλιάς σε πλήρη αντιπαράθεση προς τους ευγενείς, ήταν εξαιτίας της στάσης που αυτοί τήρησαν στο θέμα μοιχείας, με κατηγορούμενη τη βασίλισσα Ελεονόρα. Όταν ο βασιλιάς απουσίαζε στο πρώτο του μακρύ ταξίδι στην Ευρώπη, η βασίλισσα Ελεονόρα σύναψε ερωτική σχέση με τον ευγενή Ιωάννη ντε Μόρφου. Για το λόγο αυτό ο ευγενής Ιωάννης Βισκούντης, που ήταν υπεύθυνος για τις υποθέσεις του παλατιού και διατεταγμένος από το βασιλιά να τον ενημερώνει συνέχεια για το καθετί, φοβούμενος μήπως ο Πέτρος πληροφορηθεί από άλλες πηγές τη δυσάρεστη εξέλιξη, έγραψε στο βασιλιά στην Ευρώπη, ενημερώνοντάς τον για την ερωτική περιπέτεια της βασίλισσας.

Όταν επέστρεψε ο Πέτρος στην Κύπρο, κατηγόρησε τη βασίλισσα για απιστία. Οι ευγενείς που κλήθηκαν να εκδικάσουν την υπόθεση βρέθηκαν μπροστά σε δίλημμα: εάν καταδικαζόταν η βασίλισσα, υπήρχε ο κίνδυνος να έρθει η Κύπρος σε σύγκρουση με την ισχυρή Ισπανία. Τελικά η πολιτική σκοπιμότητα υπερίσχυσε της δικαιοσύνης: η βασίλισσα αθωώθηκε πανηγυρικά, αν και γνώριζαν όλοι την ενοχή της. Ο Ιωάννης Βισκούντης καταδικάστηκε ως συκοφάντης και πέθανε στη φυλακή, αν και γνώριζαν όλοι ότι είχε γράψει την αλήθεια, όπως είχε εξάλλου διαταχτεί. Το ζήτημα αυτό, η σκοπιμότητα κατά της αλήθειας και του δικαίου, αποτέλεσε το θέμα του γνωστού ποιήματος του Γιώργου Σεφέρη "Ο Δαίμων της Πορνείας".Το ίδιο θέμα αποτέλεσε και θεατρικό έργο του Άντρου Παυλίδη, με τον ίδιο τίτλο. Ο τίτλος είναι παρμένος από σχετική αναφορά του Λεοντίου Μαχαιρά.

Η αθώωση της βασίλισσας και η καταδίκη του ιππότη που είχε πει την αλήθεια κάθε άλλο παρά ικανοποίησαν το βασιλιά Πέτρο, ο οποίος δεν αισθανόταν μόνο θανάσιμα προσβεβλημένος, αλλά και ιδιαίτερα μειωμένος από τους ευγενείς, που ενσυνείδητα πήραν τη λανθασμένη απόφαση. Θέλοντας να τους εκδικηθεί, άρχεψεν και αντροπίαζεν τες γυναίκες τους(ατίμαζε), από μικρήν έως μεγάλην, όπως αναφέρει ο Μαχαιράς.

Τελικά, η αντιπαράθεση του βασιλιά με τους ευγενείς οδήγησε σε θανάσιμο αμοιβαίο μίσος, που οδήγησε σε συνωμοσία για τη δολοφονία του. Το σχέδιο τέθηκε σ' εφαρμογή στις 17 Ιανουαρίου 1369. Οι ευγενείς πήγαν στο παλάτι και τρεις απ' αυτούς, ο Φίλιππος ντ' Ιμπελέν, ο Ερρίκος ντε Γιβλέτ και ο Ιάκωβος ντε Γκορέλ, μπήκαν στο υπνοδωμάτιο του βασιλιά, όπου αυτός κοιμόταν με μια ερωμένη του, κι εκεί τον κατέσφαξαν. Στη θέση του έγινε βασιλιάς ο γιος του, Πέτρος Β'.

Ο Πέτρος συνέδεσε τα χρόνια της βασιλείας  του από το 1359 μέχρι το 1369 με την ενδοξότερη περίοδο του βασιλείου της Κύπρου και με μια σειρά στρατιωτικών θριάμβων  εις βάρος των Μουσουλμάνων της ανατολικής Μεσόγειου με  επιδρομές σε πόλεις όπως η Βηρυτός , η Σιδώνα ,η Λατάκια και με την κατάληψη της Αλεξάνδρειας και της Αττάλειας (έμεινε υπό κατοχή για 10 χρόνια ).Ο αυταρχικός του χαρακτήρας και το τραγικό του τέλος δεν ειναι δυνατόν να σβήσουν αυτές τις επιτυχίες που ενέπνευσαν όλες τις χριστιανικές αυλές της Ευρώπης

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΟΙ ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΙΕΣ GEOFFREY HINDLEY

el.wikipedia.org/wiki/Πέτρος_Α'_της_Κύπρου 

Χρονικό Λεόντιου Μαχαιρά

Δυο περίεργες συμπτώσεις αναφορικά με τους Επτά επί Θήβας και τους Επίγονους και την πολιορκία του Μεσολογγίου και την κατάληψη της Κιουτάχειας

 

 

Βασικά τα πρώτα δυο αναφέρονται στην μυθολογία και τα 2 τελευταία σε δυο ιστορικά γεγονότα που διαφέρουν 100 χρόνια περιπου.Oμως διέκρινα μια εντελώς περίεργη ομοιότητα  και για αυτό είπα να γράψω αυτό το κομμάτι .Θα ξεκινήσω με τους Επτά επί Θήβας που είναι  μια από τις πιο γνώστες τραγωδίες  του Αισχύλου (μάλιστα από ότι διάβασα  κέρδισε και το πρώτο βραβείο σε κάποιους ολυμπιακούς αγώνες). Η ιστορία της τραγωδίας είναι βασισμένη στον πασίγνωστο  μύθο των δίδυμων γιων του Οιδίποδα και της Ιοκάστης, Ετεοκλή και Πολυνείκη. Σύμφωνα με αυτον  ο πατέρας τους μαθαίνοντας το αμάρτημα του ότι δηλαδή παντρεύτηκε την μητέρα του και σκότωσε τον πατέρα του (έστω εν άγνοια του ) έφυγε από την Θήβα .Τότε τα δύο αδέλφια συμφώνησαν αρχικά να κυβερνούν εκ περιτροπής την πόλη. 
Ωστόσο, μετά  την παρέλευση του πρώτου χρόνου  ο Ετεοκλής συμπεριφερομενος σφετεριστικά αρνήθηκε  να παραδώσει το θρόνο στον Πολυνείκη ως όφειλε και αναγκαστικά  ο τελευταίος εγκατέλειψε την Θήβα .Βρήκε τελικώς  καταφύγιο  στο Αργος. Κατά την άφιξη του εκεί, φιλονίκησε με τον Τυδέα της Αιτωλίας, έναν άλλο εξόριστο. Ο Άδραστος,βασιλιάς του 'Αργους αφού τους συμφιλίωσε, τους πάντρεψε με τις κόρες του, εκπληρώνοντας έτσι τον χρησμό που του είχε δοθεί, ότι θα παντρέψει τις κόρες του με ένα λιοντάρι και ένα αγριογούρουνο. Και πραγματικά οι ασπίδες των δύο εξόριστων έφεραν το έμβλημα του λιονταριού και αγριογούρουνου. Για να αποκαταστήσει τον Πολυνείκη στον θρόνο του, ο Άδραστος άνοιξε πόλεμο εναντίον της Θήβας. Οι επτά αρχηγοι της εκστρατείας ήταν, ο Άδραστος,ο Αμφιάραος,ο Καπανεύς, ο Ιππομέδων, Παρθενοπαίος, Τυδέας και ο Πολυνείκης. Μαλιστα στρατολόγησαν μισθοφόρους από την Αρκαδία, Μεσσηνία και άλλες πόλεις της Πελοποννήσου και  βάδισαν εκστρατεία εναντίον των Θηβών με μια σημαντική δυναμη.

Μόλις ο στρατός των Επτά προωθήθηκε  έξω από την Θήβα έστειλαν τον Τυδέα  για να απαιτήσει την αναγνώριση του Πολυνείκη ως βασιλιά της πόλης. Το αίτημα των Επτά απορρίφθηκε. Έγινε μάχη τότε κοντά στον Ισμήνιο  λόφο με τους Θηβαίους, οι οποίοι είχαν την βοήθεια των Φωκαίων και Πληγαίων. Ο Άδραστος νίκησε και οι Θηβαίοι αναγκάστηκαν να κλειστούν μέσα στα τείχη. Ο Άδραστος μετά επιτέθηκε στην πόλη, και ο κάθε ένας από τους στρατηγούς του διάλεξε μία πύλη από τις επτά πύλες της πόλης, για να πολεμήσει.

Ο μάντης Τειρεσίας αποκάλυψε τότε σε αυτούς ότι, εάν ο Μενοικέας, ο γιος του Κρέοντα, αυθόρμητα θυσιαζόταν στο θεό Άρη, σίγουρα θα νικούσαν. Ο Μενοικεας, όταν έμαθε ότι η σωτηρία της πατρίδας του εξαρτιόταν από το θάνατο του, πήγε μπροστά στις πύλες της πόλης και αυτοκτόνησε. Γι' αυτό όσες φορές και αν προσπάθησαν οι Επτά -ο καθένας είχε αναλάβει την εκπόρθηση μιας πύλης-να καταλάβουν την πόλη, απέτυχαν, αφού χάρη στην πραξη του Μενοικέα οι θεοί προστάτευαν τους Θηβαίους.Τότε ο Ετεοκλής πρότεινε να κριθεί η έκβαση του πολέμου με τη μονομαχία του με τον αδελφό του, Πολυνείκη. Την πρόταση αυτή την αποδέχτηκε ο Πολυνείκης και συμφώνησε και ο Άδραστος.Στη σκληρή και μανιασμένη μονομαχία που ακολούθησε σκοτώθηκαν και τα δύο αδέλφια αφού κατάφεραν αμφότεροι θανάσιμα κτυπήματα ο ένας στον άλλον.Έτσι, επειδή δεν υπήρξε αποτέλεσμα, αποφάσισαν οι δύο στρατοί να συνεχίσουν τον πόλεμο. Τελικά οι επτά επί της Θήβας δεν κατάφεραν να εκπορθήσουν την πόλη, μάλιστα δε οι έξι από τους επτά δεν θα επέστρεφαν ποτέ πίσω στο Αργος αφού σκοτώθηκαν σε διαφορές φάσεις της μάχης ο μόνος που τα κατάφερε να  διαφύγει (και σώθηκε μόνο χάρη στη φοβερή ταχύτητα του αλόγου του, Αρείωνα.)και να επιστρέψει στο Αργος με τα απομεινάρια του στρατού του ήταν ο Άδραστος .  

Ποιο ήταν όμως ακριβως το τέλος των   ηρώων της εκστρατείας :

• Ο Αμφιάραος  ο όποιος θεωρείται ο  πιο αξιοσέβαστος από τους επτά και μάλιστα είχε και μαντικές ικανότητες ήταν σύζυγός  της Εριφύλης, αδελφής του Αδράστου.  Στην απόφαση να εκστρατεύσουν εναντίον της Θήβας για να πάρει τον θρόνο ο Πολυνείκης  ο Αμφιάραος εναντιώθηκε από την πρώτη στιγμή και αρνήθηκε να συμμετάσχει στην εκστρατεία, καθώς ως γνώστης της μαντικής ήξερε εκ προοιμίου ότι η εκστρατεία ήταν καταδικασμένη .Ο  Πολυνείκης όμως δωροδόκησε την γυναίκα του  την Εριφύλη  με το περιδέραιο της Αρμονίας(γυναίκα του Κάδμου ιδρυτή της Θήβας) που αυτή με την σειρά της  τον ανάγκασε να πάει . Γνωρίζοντας τα πάντα ο Αμφιάραος ως μάντης, άφησε φεύγοντας για τον μοιραίο πόλεμο εντολή στα παιδιά του: όταν μεγαλώσουν να σκοτώσουν τη μητέρα τους γιατί τον είχε στείλει σε βέβαιο θάνατο επειδή είχε δωροδοκηθεί με ανούσια δώρα. Φθάνοντας στη Θήβα, οι επτά παρατάχθηκαν όπως προείπαμε με τις δυνάμεις τους μπροστά στις ισάριθμες πύλες της πόλεως. Ο Αμφιάραος παρατάχθηκε και πολεμούσε μπροστά από τις Ομολωίδες ή Προιτίδες πύλες. Παρόλη την ορμή και τη γενναιότητά τους, οι πολιορκητές δεν μπόρεσαν να κυριεύσουν την πόλη .Στο τέλος λοιπόν, αφού σκοτώθηκαν σε μονομαχία τα δύο αδέλφια Ετεοκλής και Πολυνείκης, οι πολιορκητές τράπηκαν σε φυγή, αφού σκοτώθηκαν στη μάχη όλοι οι επικεφαλής εκτός από τον Άδραστο.Ο Αμφιάραος κατά την υποχώρησή του μετά την ήττα καταδιωκόταν από τον Θηβαίο Πολυκλύμενο, γιο του θεού Ποσειδώνα, που θα τον σκότωνε ή θα τον πλήγωνε, πράγμα  υποτιμητικό για μια ηρωική φυσιογνωμία όπως τον Αμφιάραο. Ο Δίας λοιπόν , θέλοντας να αποτρέψει αυτό το πεπρωμένο, έριξε κεραυνό που άνοιξε στη γη ένα μεγάλο χάσμα. Το χάσμα αυτό κατάπιε τον Αμφιάραο, τον ηνίοχό του Βάτωνα, το άρμα τους και το άλογό τους. Στη συνέχεια ο Δίας έκανε τον ήρωα αθάνατο, και οι αρχαίοι Έλληνες τον λάτρευαν από τότε ως θεό. Το χάσμα που τον κατάπιε το τοποθετούσαν αρχικώς μεν κοντά στον ποταμό της Θήβας Ισμηνό, αργότερα δε, όταν διαδόθηκε η λατρεία του Αμφιάραου, σε πολλά άλλα μέρη, τα οποία διεκδικούσαν την τιμή αυτή.

• Ο Τυδέας ήταν  ο πατέρας του Ομηρικού ήρωα Διομήδη. Ο Τυδέας μάλιστα πήγε στην Θήβα ως απεσταλμένος των 7 για να ζητήσει από τους Θηβαίους να αναγνωρίσουν τον Πολυνείκη ως βασιλια.Ωστόσο, επειδή ο Τυδέας βρήκε όλους τους ηγεμόνες των Καδμείων να τρώνε και να πίνουν μαζί με τον Ετεοκλή, τους προκάλεσε σε αγώνα πάλης και πυγμαχίας και τους νίκησε χάρη στην καθοριστικής σημασίας βοήθεια της θεάς Αθηνάς. Οι Καδμείοι, επειδή οργίστηκαν με αυτή τους την ήττα, οργάνωσαν εναντίον του ενέδρα με πενήντα άνδρες, τη στιγμή που Τυδέας επέστρεφε στο στρατόπεδο του. Αλλά και αυτούς τους νίκησε ο Τυδέας, ο οποίος μπορεί να ήταν μικρόσωμος, συγχρόνως όμως ήταν και φοβερός πολεμιστής.Κατά την εκστρατεία, ο Τυδέας διακρίθηκε για το θάρρος του ως ένας από τους «Επτά επί Θήβας», αλλά τελικά σε κάποια μάχη τραυματίσθηκε θανάσιμα από τον Θηβαίο Μελάνιππο. Σύμφωνα με μία εκδοχή, η θεά Αθηνά θέλησε να καταστήσει τον Τυδέα αθάνατο, και το ζήτησε ως χάρη από τον Δία. Ωστόσο, ο Αμφιάραος έκοψε το κεφάλι του Μελανίππου και το έδωσε στον Τυδέα, ο οποίος έφαγε τον εγκέφαλο. Από αυτό το γεγονός, η Αθηνά έπαψε να τον συμπαθεί και δεν τον έκανε αθάνατο. Ο Τυδέας χρεώνεται επίσης με τη δολοφονία της Ισμήνης.

• Στη μάχη που έγινε μπροστά στις πύλες της Θήβας, στην εκστρατεία των «Επτά επί Θήβας», ο Ιππομέδοντας σκοτώθηκε από τον `Ισμαρο ή, σύμφωνα με άλλες πηγές, χτυπημένος από τα βέλη των Θηβαίων, πνίγηκε στον Ισμηνό ποταμό. Γιος του Ιππομέδοντα ήταν ο Πολύδωρος, ένας από τους «Επιγόνους».

• Ο Παρθενοπαίος σκοτώθηκε από τον Περικλύμενο (γιο του Ποσειδώνα), κατά τον Ευριπίδη (Φοίνισσες, στίχοι 1160 κ.ε.), ή από τον Αμφίδικο (γνωστό και ως Ασφόδικο), κατά τη Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου (Γ 6, 8) και τον Παυσανία (Θ 18, 6). Αμφιάραου.

• Ο Καπανέας (αρχαία Καπανεύς) γιος του Ιππονόου και της Αστυνόμης, ήταν ένας από τους ανδρειότερους και τολμηρότερους από τους ήρωες των «Επτά επί Θήβας». Όταν κατέλαβε το παρά τις «Ηλεκτρίδες πύλες» μέρος του τείχους, ο Καπανεύς αναρριχήθηκε στις επάλξεις και στάθηκε εκεί υπερήφανα για τον άθλο του, ζήτησε δαυλό για να πυρπολήσει και να κάψει την πόλη, ακόμη και παρά «τη θέληση των θεών», όπως βροντοφώναζε ο ίδιος. Τότε ο Δίας τιμώρησε για την ύβρη του τον υπερόπτη ήρωα και, ενόσω στέκονταν προκαλώντας στις επάλξεις να του φέρουν αναμμένο δαυλό, τον κεραυνοβόλησε

Αλλά την ήττα των Επτά ηγεμόνων εκδικήθηκαν οι γιοι τους, οι οποίοι αποκαλούνταν Επίγονοι.Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο αυτοί ήταν ο Βασιλιάς του Άργους Αιγιαλεύς – γιος του Αδράστου, του μόνου που επέζησε από την εκστρατεία των «Επτά επί Θήβας», ο διεκδικητής του θρόνου των Θηβών Θέρσανδρος – γιος του Πολυνείκη, ο  ήρωας του μετέπειτα Τρωικού πολέμου Διομήδης – γιος του Τυδέως, ο Βασιλιάς των Μυκηνών Σθένελος – γιος του Καπανέως, ο Βασιλιάς της Αρκαδίας Πρόμαχος – γιος του Παρθενοπαίου, ο Αργείος ήρωας και αργοναύτης Ευρύαλος – γιος του Μικηστέως και οι δυο γιοι του Αργείου μάντη Αμφιάραου: ο Αλκμαίων (ο επιφανέστερος των Επιγόνων) και ο Αμφίλοχος.Οι παραπάνω επίγονοι, δέκα έτη μετά την ατυχή εκστρατεία των γονέων τους, πλην του Ευρύαλου, εκστρατεύουν εκ νέου κατά των Θηβών προκειμένου να εκδικηθούν την ήττα και το φόνο των γονιών τους βοηθούμενοι και από Κορίνθιους, Μεγαρείς, Μεσσήνιους και Αρκάδες . Στη νέα αυτή εκστρατεία το μένος και η ορμή της εκδίκησης των Επιγόνων υπερφαλάγγισε την ισχυρή αμυντική παράταξη των Θηβαίων. Συνάντησαν τους Θηβαίους στον ποταμό Γλίτσα και εκεί έγινε μάχη, όπου ο Θηβαϊκός στρατός έπαθε πανωλεθρία, αν και ο γιος του Ετεοκλή, Λαοδάμας, σκότωσε τον γιο του Άδραστου, Αιγιάλεο. Οι ηττημένοι Θηβαίοι οδηγήθηκαν μέσα στα τείχη, από τον Αλκμαίωνα.

Κατόπιν  οι Θηβαίοι  κατά συμβουλή του μάντη Τειρεσία αναγκάσθηκαν να παραδώσουν την πόλη τους και με αρχηγό τον Λαοδάμαντα, γιο του σφετεριστή Ετεοκλή, να καταφύγουν  στην Ιλλυρία. Στη συνέχεια οι Επίγονοι (πλην του Αιγιαλέως που έπεσε στη μάχη) υπό την αρχηγία του Αδράστου, κατ΄ άλλους του Αλκμέωνος, εισήλθαν στη πόλη και αναγόρευσαν Βασιλιά τον Θέρσανδρο, γιο του Πολυνείκη .

Το ενδιαφέρον με τους επτά επί Θήβας και τους Επιγόνους ήταν ότι ενώ κατά την πρώτη εκστρατεία σκοτώθηκαν όλοι  εκτός τον Άδραστο ,κατά την δεύτερη εκστρατεία σκοτώθηκε μόνο ο γιος του Άδραστου κατά μια περίεργη σύμπτωση .Αυτό μου δίνει λαβή και τροφή για το επόμενο κομμάτι ,να αναφερθώ δηλαδή σε  μια περίεργη σύμπτωση  που συναντάται στην Ελληνική ιστορια.Ουδεμια σχέση βεβαία με την ιστορία των επτά και των Επιγόνων.

Στα μέσα Ιουλίου 1921, ο ελληνικός στρατός είχε καταλάβει τις στρατηγικής σημασίας πόλεις: Εσκί-Σεχίρ Κιουτάχεια και Αφιόν Καραχισάρ. Ο στρατηγός Παπούλας έφτασε από τη Σμύρνη στην Κιουτάχεια και έγινε ο κυρίαρχός της. Ο στρατηγός, όμως  από μια καταπληκτική σύμπτωση ,λες και η ιστορία ήθελε να πει κάτι , καταγόταν από το Μεσολόγγι και κυρίευσε την Κιουτάχεια, εκεί οπου  ήταν κυβερνήτης  ο Μεχμετ Πασάς, γνωστός από την ελληνική ιστορία, ως Κιουταχής. Εκατό χρόνια πριν (κατά την επανάσταση του 1821)  ο Τούρκος στρατηγός είχε πολιορκήσει το Μεσολόγγι  αρχικά το 1823  χωρίς επιτυχία και το είχε τελικώς καταλάβει με την βοήθεια του Ιμπραήμ Πασά τον Απριλιο του 1826  μετά την ηρωική αντίσταση και έξοδο των μαχητών του .

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

http://www.laosver.gr/news/articles/17143.html?print=Y

http://logioshermes.blogspot.com/2012/03/blog-post_5060.html

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CF%84%CE%AC_%CE%B5%CF%80%CE%AF_%CE%98%CE%AE%CE%B2%CE%B1%CF%82

http://www.sikyon.com/Thebes/history_gr.html

Διομήδης, άριστος μεταξύ αρίστων

Οι πιο γνωστοί και προβεβλημένοι στις αμερικανικές ταινίες ομηρικοί ήρωες είναι φυσικά (και δικαιολογημένα) ο Αχιλλέας  ο Οδυσσέας κατά κύριο λόγο  αλλά και ο Αίαντας κατά δεύτερο .Ο Αχιλλέας φυσικά είναι αποτυπωμένος στο μυαλό μας σαν τον χαρακτήρα που είδαμε στην Τροία ,τον  ξανθό και μυώδη  Μπραντ Πιτ που πολεμούσε σαν μηχανή  του πολέμου και όχι σαν ανθρωπος.Και πράγματι από τις περιγραφές του Ομήρου τέτοιος ήταν.Τώρα για τον πολυμήχανο βασιλιά της Ιθάκης τι να πρωτοπούμε; Ο ιθύνων νους των Ελλήνων είναι πασίγνωστος κυρίως  για τα βάσανα του να επιστρέψει στην πατρίδα του.

Πιο επιτυχημένη θα έλεγα ερμηνεία στον ρόλο του Οδυσσέα  έκανε ο εξαιρετικός ηθοποιός Αρμάντ Ασσάντε στην ταινία Οδύσσεια του 1997(επίσης πρωταγωνιστεί η Ειρήνη Παπά ως Αντίκλεια).

Ο Αίαντας από την άλλη  είναι γνωστός σε όλους για την απίστευτη δύναμη που διέθετε, όντας πραγματικός γίγαντας αλλά και για το τραγικό του τέλος . Παρ όλα αυτά δεν θα ήθελα να σταθώ σε αυτούς τους   ήρωες   αλλά κατά την  προσφιλή μου συνήθεια να ασχοληθώ με κάποιον καθόλου προβεβλημένο από το Χόλλυγουντ.

Πιο συγκεκριμένα όταν πρωτοδιάβαζα την Ιλιάδα  μου έκαναν τρομερή εντύπωση οι περιγραφές του Ομήρου που αναφέρονταν στον  βασιλιά του Άργους Διομήδη τον  γιο του Τυδέα (ένα από τους 7 επί Θήβας). Σύμφωνα με κάποιες μελέτες ο Διομήδης αναπαρίσταται στο έπος ως ο πιο γενναίος πολεμιστής του Τρωικού πολέμου που ποτέ δεν διαπράττει ύβρη. Συχνά αναφέρεται από τον Όμηρο ως ο νεότερος βασιλιάς-πολεμιστής μεταξύ των Αχαιών και από τις περιγραφές του θα μπορούσε να συμπεράνει εύκολα κάποιος ότι ο Διομήδης ήταν ο δεύτερος καλύτερος  Έλληνας πολεμιστής (αδιαμφισβήτητη η πρωτοκαθεδρία του Αχιλλέα ).Μάλιστα  ο Όμηρος φαίνεται να του είχε ιδιαίτερη συμπάθεια και μάλιστα τον τοποθετούσε ως ένα από τους δυο αγαπημένους και προστατευόμενους ήρωες της θέας Αθηνάς (μαζί με τον Οδυσσέα) . Η μορφή του Διομήδη  κυριαρχεί από την αρχή της Ιλιάδας και ιδιαίτερα στις ραψωδίες Ε΄  Θ’ και Κ’ και συναγωνίζεται σε ανδρεία τον Αχιλλέα και τον Αίαντα, μετά από τους οποίους θεωρείται “ο ανδρειότερος καν στρατηγικότατος των πάντων”.  Ο Όμηρος μάλιστα για να εξάρει την ανδρεία του, σε κανένα μέρος της Ιλιάδας δεν βάζει τον Αχιλλέα και τον Διομήδη να πολεμούν μαζί. Όταν διαπρέπει ο ένας στο πεδίο της μάχης, ο άλλος απουσιάζει είτε γιατί έχει τραυματιστεί, είτε για κάποια άλλη αιτία.  Σύμφωνα με τον Όμηρο ο Διομήδης συμμετείχε στον Τρωικό  πόλεμο με μια σημαντική στρατιωτική δύναμη που ανήρχετο σε  ένα στόλο 80 πλοίων ο οποίος ήταν δεύτερος σε αριθμό συγκρινόμενος με τον αντίστοιχο του Αγαμέμνονος που αποτελείτο από 100 πλοία.. Εκτός των πολεμικών αρετών και της γενναιότητάς του, ο Διομήδης χαρακτηρίζεται και από τη σοφία των απόψεών του η οποία φαίνεται να τον διακρίνει σε αρκετές κρίσιμες περιπτώσεις με αποτέλεσμα η γνώμη του να γίνεται δεκτή και σεβαστή από τους υπόλοιπους Έλληνες βασιλιάδες. Η ραψωδία Ε΄ της Ιλιάδας επικεντρώνεται στην ανδρεία του Διομήδη στο πεδίο της μάχης, ο οποίος κατά τη διάρκεια της απουσίας του Αχιλλέα, γίνεται ο ισχυρότερος πολεμιστής του στρατού των Αχαιών και σπέρνει τον όλεθρο στις  τάξεις των Τρώων. Ο Διομήδης εμφανιζόμενος στη μάχη μπαίνει ολομόναχος ανάμεσα στα στίφη των  Τρώων  πολεμιστών και σκορπίζει νεκρούς αράδα με το δόρυ του ,συμπεριλαμβανομένων  μάλιστα και μερικών γιων του Πριάμου, προκαλώντας έτσι το τρόμο και σε πολλούς άλλους.Μαλιστα σε κάποια στιγμή τραυματίζεται από βέλος κάποιου Τρώα τοξότη ονόματι  Πάνδαρος αλλά συνεχίζει ακάθεκτος να πολεμά με την ιδία ορμή. Για να σταματήσουν την ορμητικότητα του  επιτίθενται  δύο εκ των καλύτερων  Τρώων, ο  Αινείας (ο μετέπειτα γενάρχης των Ρωμαίων) και ο Πάνδαρος.Ο Αινείας κρατεί τα χαλινάρια και ο Πάνδαρος προσπαθεί να τον κτυπήσει με το ακόντιο του. Ο Διομήδης αφού αποφεύγει το κτύπημα  φονεύει τον Πάνδαρο με το δόρυ του (μάλιστα ο Όμηρος μας λέει ότι τον κτυπά στον μάτι)και ρίχνει έναν βράχο στον Αινεία ο οποίος τραυματίζεται σοβαρά. Η Αφροδίτη (μητέρα του Αινεία) τότε, αναμειγνύεται στη μάχη σε μια προσπάθεια να σώσει τη ζωή του γιου της τον οποίο αρπάζει και προσπαθεί έτσι να τον φυγαδεύσει. Ο Διομήδης επιτίθεται και τραυματίζει την Αφροδίτη που αφήνει τον Αινεία και κατευθύνεται προς τον Όλυμπο για να παραπονεθεί στον Δία.

Στην ραψωδία Θ’ ο Διομήδης σώζει τον γερό βασιλιά Νέστορα με το άρμα του και αργότερα, σε άλλο σημείο της μάχης, ο Διομήδης δεν διστάζει να τα βάλει και  με τον ίδιο τον  Έκτορα μέχρι που τον σταματά ο Δίας με ένα αστροπελέκι και αναγκάζεται να σταματήσει για να μην διαπράξει ύβρη.

Πολύ χαρακτηριστικό(και αγαπημένο μου) είναι  επίσης  το περιστατικό από την ραψωδία Κ΄ της Ιλιάδας,οπου ο Όμηρος περιγράφει πως ο Διομήδης κι ο Οδυσσέας κλέβουν σε μια νυχτερινή παράτολμη επιχείρηση τα άλογα του Ρήσου, βασιλιά της Θράκης και πιστού συμμάχου της Τροίας, από το Τρωικό στρατόπεδο. Αυτό το γεγονός είναι μια από τις πιο επικές σκηνές της Ιλιάδας. Αυτό συμβαίνει σε μια από τις πιο κρίσιμες στιγμές για τους Αχαιούς στην Τροια, μετά την άρνηση του Αχιλλέα να συμβιβαστεί με τον Αγαμέμνονα και ενώ οι Τρώες έχοντας ξεθαρρέψει έχουν στρατοπεδέψει έξω από τα τείχη τους και ετοιμάζονται να επιτεθούν και να πετάξουν στην θάλασσα τους ‘Έλληνες. Το ηθικό των Ελλήνων είναι στο ναδίρ, και επικρατεί η άποψη να λύσουν την πολιορκία και να φύγουν για τις πατρίδες τους χωρίς να εκπληρώσουν τον στόχο τους .Ειδικά η  νύχτα που ακολουθεί την άρνηση του Αχιλλέα είναι δραματική για τους Αχαιούς και περιγράφεται γλαφυρά από τον Όμηρο. Ο Αγαμέμνονας και ο Μενέλαος δεν μπορούν να κοιμηθούν από την αγωνία τους για το τι μέλλει γενέσθαι και ξυπνούν και τους άλλους αρχηγούς( Οδυσσέα,Διομήδη,Νέστορα,Ιδομενέα,Αίαντα κτλ) για να κάνουν πολεμικό συμβούλιο. Ο Αγαμέμνονας ζητεί  έναν εθελοντή από τους βασιλιάδες για να κατασκοπεύσει τους Τρώες. ώστε να μάθουν τις προθέσεις τους . Ο Διομήδης,  πρώτος από όλους προθυμοποιείται να πάει και μάλιστα λέει : «Εμένα η καρδιά μου με σπρώχνει να χωθώ στο στρατόπεδο των εχθρών.Αν κάποιος άλλος έρθει μαζί μου, θα μπορούσα να το κάνω αυτό με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και κουράγιο.Όταν δύο άνθρωποι είναι μαζί, ο ένας από αυτούς στοχάζεται πρωτύτερα απο τον άλλο τι  είναι το συμφερότερο. Ο μοναχός και αν το σκεφτεί  το μυαλό του ειναι πιο κοντό και η σκέψη του οχι σίγουρη. " (από την μετάφραση της Ιλιάδας των Κομνηνού -Κακριδή) Τα ατρόμητα  και σοφά αυτά λόγια  ενέπνευσαν πολλούς ήρωες να προχωρήσουν μπροστά και να ζητήσουν να πάρουν μέλος στην επιχείρηση.

Ο Αγαμέμνων τότε ζητάει από τον ίδιο τον Διομήδη  να επιλέξει σύντροφο για την αποστολή. Ο Διομήδης  επιλέγει αμέσως τον Οδυσσέα τον οποίο εκτιμούσε δεόντως για την γρηγοράδα και την εξυπνάδα του. Την ίδια στιγμή ,στο στρατόπεδο των Τρώων ο Έκτορας  έχει τις ίδιες σκέψεις με τον Αγαμέμνονα και  στέλνει τον Δόλωνα γιο του αγγελιαφόρου Ευμήδη,που  ήταν καλός δρομέας  στο ελληνικό στρατόπεδο για κατασκοπεία. Ο Δόλωνας περιγράφεται από τον Όμηρο σαν άσχημος στην όψη, πολύ γρήγορος αλλά καθόλου έξυπνος. Είχε πάντως πολύ χρυσάφι και χαλκό σπίτι του. Μάλιστα ο Έκτορας του υποσχέθηκε ότι αν εκπλήρωνε επιτυχημένα την αποστολή του θα του έδινε τα άλογα του Αχιλλέα όταν θα νικούσαν τους Αχαιούς. Ο Τρώας κατάσκοπος όμως γίνεται αντιληπτός από τον Διομήδη και τον Οδυσσέα που εν τω μεταξύ έχουν ξεκινήσει και αυτοί για την αποστολή τους .Οι δυο ήρωες κρύβονται ανάμεσα σε πτώματα, αιφνιδιάζουν και συλλαμβάνουν τον Δόλωνα.Τότε ο Δόλωνας έντρομος τους αποκαλύπτει πολλές χρήσιμες πληροφορίες όπως για το που είχαν σκοπιές οι Τρώες στο στρατόπεδο τους κτλ. Μαθαίνουν  επίσης ότι στην μεριά του στρατοπέδου που βρίσκονταν οι Θράκες ,σύμμαχοι των Τρώων δεν υπάρχουν σκοποί και όλοι κοιμούνταν βαριά .Τότε ο Διομήδης αφού έμαθαν όσα χρειάζονταν σκότωσε τον Δόλωνα αφού δεν μπορούσε να τον πάρει μαζί. Έχοντας μάθει αυτές τις χρήσιμες πληροφορίες οι δυο ήρωες αποφάσισαν να αναπροσαρμόσουν τα πλάνα τους και να κάνουν μια επίθεση στο στρατόπεδο των Θρακών . Ο Διομήδης σκοτώνει τον βασιλιά των Θρακών Ρήσο μαζί με 12 από  τους άντρες του, ενώ την ίδια ώρα ο Οδυσσέας αρπάζει τα ονομαστά άλογά του. Τα ζεύει στο άρμα του Ρήσου και  φεύγουν με γρήγορο καλπασμό Μ' αυτό το  λάφυρο οι δυο Έλληνες πολέμαρχοι επιστρέφουν στο στρατόπεδο των Ελλήνων, όπου τους γίνεται θριαμβευτική υποδοχή. Η επιτυχία των δυο πολεμάρχων δίνει θάρρος στους Έλληνες για να συνεχίσουν να μάχονται. Αντίθετα το πλήγμα για τους Τρώες ήταν μεγάλο.

Προχωρώντας προς το τέλος της Ιλιάδας και συγκεκριμένα  κατά τους επικήδειους αγώνες που διοργανώθηκαν από τον Αχιλλέα  προς τιμήν του θανάτου του Πατρόκλου, ο Διομήδης νικά των Αίαντα και κερδίζει την πρώτη θέση στη σειρά των φιλικών αγώνων πυγμαχίας.

Ο Διομήδης ήταν επίσης ένας από τους πολεμιστές που μπήκαν πρώτοι στην Τροία με τον Δούρειο Ίππο.

Το τέλος του δεν είναι σαφές .Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν ταλαιπωρήθηκε στις θάλασσες σαν τον φίλο του Οδυσσέα.
Μόλις έφτασε στο Άργος όμως ο Διομήδης βρίσκεται προ εκπλήξεως. Η σύζυγος του έχει ξαναπαντρευτεί και στη θέση του βασιλεύει ο νέος άντρας της γυναίκας του. Ο ήρωας διαπιστώνει ότι δεν επιθυμεί πλέον ούτε να τιμωρήσει τη γυναίκα του, ούτε να παραμείνει όμως σε αχαϊκό έδαφος. Έτσι λοιπόν σαλπάρει με τους συντρόφους του στην Ιταλία, όπου ιδρύει δύο νέες πόλεις.

Αυτό που άξιζε όμως να αναφερθούμε είναι η ιστορία της δόξας του και όχι το τέλος του.Ένας ήρωας σχεδόν τέλειος και  που δεν διέπραξε ύβρη σε αντίθεση με τον Οδυσσέα η τον Αίαντα. 
Σε κάθε περίπτωση είναι ένας από τους ήρωες που οποιοσδήποτε διάβασε Όμηρο, δεν μπορεί παρά να θαυμάσει για την ανδρεία και την πολεμικη του  ιδιοφυια.

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

http://argolikivivliothiki.gr/2009/12/14/%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%AE%CE%B4%CE%B7%CF%82/

http://argolikivivliothiki.gr/

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%AE%CE%B4%CE%B7%CF%82

http://en.wikipedia.org/wiki/Diomedes

Ομήρου Ιλιάδα

Η στόφα του ηγέτη

Η στόφα του ηγέτη φαίνεται την συμπεριφορά του τις κρίσιμες στιγμές .Αυτό γίνεται σαφές μέσα από τα γεγονότα και κυρίως τα αποτελέσματα που απορρέουν από ενέργειες ή απλά την απάθεια.Αποφεύγω άλλα εισαγωγικά και προχωρώ στην παράθεση παραδειγμάτων :

• Ο Μέγας Αλέξανδρος αποφάσισε να δώσει την μάχη του Γρανικού αργά το απόγευμα ,μόλις  αντιλήφθηκε την παρουσία του Περσικού στρατού στην αντίπερα όχθη του πόταμου ,και παρά τις παραινέσεις του Παρμενίωνα (του πιο σημαντικού του στρατηγού ) να αναβάλει την μάχη για το πρωί .Αυτή του η κίνηση είχε διττό στόχο.Αφενός δε να αιφνιδιάσει τους Πέρσες που δεν περίμεναν εκείνη την ώρα επίθεση του Μακεδόνα στρατηλάτη (και να τους εμποδίσει από το να οπισθοχωρήσουν εκμεταλλευόμενοι το σκοτάδι )και αφετέρου να μην παρατείνει την αγωνία των στρατιωτών του για την μάχη .Το αντίθετο έκανε στα Γαυγαμηλα.Ενω ο Παρμενίωνας και άλλοι στρατηγοί τον προέτρεπαν να δώσει την μάχη άμεσα προτίμησε να δώσει την μάχη το πρωί έχοντας να αντιμετωπίσει τους τσακισμένους από την αϋπνία Πέρσες που φοβούμενοι νυχτερινή επίθεση του δεν έκλεισαν μάτι. Ο Αλέξανδρος δικαιώθηκε και για τις δυο του αυτές κινήσεις κερδίζοντας την μάχη και στις δυο περιπτώσεις 
• Ο Αλέξανδρος και πάλι κατά την επιστροφή των Ελλήνων από την Ινδία μέσω της έρημου της Γεδρωσίας όταν του έφεραν κάποιοι στρατιώτες του νερό μέσα σε ένα κράνος αρνήθηκε να το πιει αν δεν ξεδιψούσε πρώτα και ο τελευταίος στρατιώτης 
• Ο Θεμιστοκλής θέλοντας να εμποδίσει τους Έλληνες από το να φύγουν από τα στενά της Σαλαμίνας και να δώσουν την ναυμαχία αλλού έστειλε κρυφά στο εχθρικό στρατόπεδο τον παιδαγωγό των παιδιών του ,Σίκινο ν' αναγγείλει στους Πέρσες στρατηγούς ότι οι Έλληνες που ήταν στη Σαλαμίνα σκοπεύουν να φύγουν κρυφά κατά τη διάρκεια της νύχτας και ότι ο περσικός στόλος έπρεπε αμέσως να τους περικυκλώσει και να τους επιτεθεί για να τους καταστρέψει όλους μαζί. Οι Πέρσες πεπεισμένοι ότι ο Θεμιστοκλής υποστήριζε τα περσικά συμφέροντα, έπεσαν στην παγίδα και ξεκίνησαν για το στενό της Σαλαμίνας οπού εκεί καταστράφηκαν ολοσχερώς.
• Ο Ερνάν Κορτές  ο περίφημος Ισπανός κατακτητής του Μεξικού όταν έφτασε στις ακτές του Μεξικού διέταξε τους στρατιώτες του να κάψουν τα πλοία τους ώστε να εξαλείψει οποία πρόθεση υποχώρησης ή στασιασμού. Έτσι έβαλε τους στρατιώτες του στο δίλημμα είτε νίκη και κατάκτηση του Μεξικού είτε θάνατος .Δικαιώθηκε για αυτή του την ενεργεία αφού μετά από λίγο καιρό κατέλυσε το πανίσχυρο κράτος των Αζτέκων 
• Ο Τσάρος Αλέξανδρος αν και εν γένει δεν θεωρείται από τους πλέον σπουδαίους τσάρους της  Ρωσίας είχε επιδείξει την εξής  αξιοσημείωτη συμπεριφορά : Ενώ ήταν σε μια δεξίωση έμαθε ότι ο Ναπολέων είχε περάσει με την Γαλλική εμπροσθοφυλακή τα σύνορα και προχωρούσε κατά μέτωπο εναντίον της Μόσχας .Παρά το ότι το  γεγονός  αυτό θα μπορούσε να του στερήσει τον θρόνο ουδεμία ταραχή έδειξε στους καλεσμένους και ούτε αποχώρησε από την δεξίωση.Αργότερα και ενώ η Μόσχα είχε καταλειφθεί  απο τον Γαλλικο στρατο ,ο ίδιος από την Αγια Πετρούπολη που βρισκόταν αρνήθηκε κάθε συμβιβασμό με τον Ναπολέοντα κάτι που ανάγκασε τον Κορσικανό στρατηλάτη στο τέλος να αποχωρήσει από τα ρωσικά εδάφη μιας και δεν μπορούσε για πολύ να αντέξει μακριά από τα κέντρα  ανεφοδιασμού του 
•   Ο Μέγας Κωνσταντίνος πριν την καθοριστικότερη μάχη της ζωής του ,την μάχη της Μιλιάς γέφυρας πηρέ μια πρωτοφανή απόφαση για τα δεδομένα της εποχής  ,διέταξε να μπουν σε όλα του τα λάβαρα  ύφασμα στη μέση του οποίου είναι κεντημένος ο σταυρός από Χ και Ρ, όπως τον είδε στο όραμά του. Ο σταυρός μπήκε και στις ασπίδες των στρατιωτών, παρά την απογοήτευση και κατάπληξη των εθνικών, οι οποίοι συνειδητοποιούσαν ότι είχε έρθει το τέλος της πατροπαράδοτης θρησκείας τους. Αντίθετα, οι χριστιανοί στρατιώτες αγαλλίαζαν από τις διαταγές του αυτοκράτορά τους, γιατί και εκείνοι με τη σειρά τους καταλάβαιναν ότι μια νέα εποχή ανέτειλε. Υπάρχει ακόμα διχογνωμία για το τι πραγματικά είδε ο Κωνσταντίνος εκείνο το βραδύ ώστε να πάρει την τελική απόφαση .Πάντως όντας πραγματιστής και ρεαλιστής κατάλαβε ότι αυτό ηταν κάτι  που θα συσπείρωνε παραπάνω τους στρατιώτες του και θα τους έκανε να πολεμήσουν με ιδιαίτερο φανατισμό (ιδιαίτερα τους χριστιανούς στρατιώτες του).Έτσι προχώρησε σε αυτή την κίνηση που σίγουρα τον δικαίωσε μιας και νίκησε τις  υπέρτερες  αριθμητικά λεγεώνες του Μαξεντίου,μενοντας μόνος κυρίαρχος στο Δυτικό τμήμα της αυτοκρατορίας.